عملیات نامنظم فتح 1

عملیات فتح 1
این عملیات در تاریخ 19 و 20 مهر ماه سال 1365 در منطقه کرکوک در جبهه شمال غرب با هدف وارد کردن خسارت در عمق و ممانعت از تمرکز قوای عراق در جبهه ها انجام شد.

انهدام‌ مراکز نظامی‌- اقتصادی‌ کرکوک‌
از آن‌ زمان‌ که‌ همکاری‌ با معارضان‌ کرد عراقی، به‌ ویژه‌ «اتحادیه‌ میهنی‌ کردستان‌ عراق» به‌ رهبری‌ «جلال‌ طالبانی» مد نظر فرماندهان‌ عالی‌ جنگ‌ در ایران‌ قرار گرفت‌ و به‌ دنبال‌ آن‌ قرارگاه‌ برون‌ مرزی‌ سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامی‌ به‌نام‌ قرارگاه‌ رمضان‌ بدین‌ منظور تقویت‌ شد، سلسله‌ عملیات‌های‌ «فتح» برای‌ نفوذ و ضربه‌ در عمق‌ جبهه‌ و خاک‌ دشمن‌ طراحی‌ گردید.
نخستین‌ قدم‌ عملی‌ در این‌ راه‌ با اجرای‌ عملیات‌ «فتح1» در منطقه‌ کرکوک‌ کردستان‌ عراق‌ برداشته‌ شد.
شهر کرکوک‌ در عمق‌150 کیلومتری‌ خاک‌ عراق، در محور شمالی‌ جبهه‌ دشمن‌ واقع‌ شده‌ است‌ و دسترسی‌ به‌ نقاط‌ حساس‌ آن‌ کاری‌ فوق‌العاده‌ سخت‌ و مستلزم‌ تدابیری‌ علمی‌ و نظامی‌ بود.
در این‌ عملیات‌ با توجه‌ به‌ خطرناک‌ و حساس‌ بودن‌ طرح، بزرگترین‌ بستر همیاری‌ نیروهای‌ ایرانی‌ و معارضان‌ عراقی‌ مهیا شد. بر این‌ اساس‌ دو یگان‌ از نیروهای‌ سپاه‌ پاسداران‌ به‌ شمال‌ و جنوب‌ کرکوک‌ نفوذ کرده‌ و با استفاده‌ از تمهیدات‌ اتحادیه‌ میهنی‌ کردستان‌ عراق، خسارات‌ فراوانی‌ را به‌ تأسیسات‌ اقتصادی‌ و نظامی‌ دشمن‌ وارد ساختند.
زمان‌ نهایی‌ عملیات‌ که‌ باید ضربه‌ اصلی‌ به‌ دشمن‌ وارد می‌شد، با رمز «یازینب(سلام‌ الله‌ علیها)» در روز19 مهرماه‌ سال‌65 آغاز شد. طی‌ دو روز تأسیسات‌ پالایشگاه‌ کرکوک، واحد بهره‌برداری‌ نفت‌ شماره‌ یک، نیروگاه‌ حرارتی‌ برق‌ کرکوک، سه‌ پایگاه‌ موشکی‌ زمین‌ به‌ هوا، تأسیسات‌ تفکیک‌ نفت‌ و گاز «حمبور» در جنوب‌ کرکوک، «جبل‌ بور» و «شوار» منهدم‌ و همزمان‌ با آن‌ مراکز استراق‌ سمع‌ و جاسوسی‌ الکترونیکی‌ و پارازیت‌ دشمن‌ در منطقه‌ «سقزلی» از بین‌ برده‌ شد.
در جریان‌ این‌ عملیات‌ برق‌آسا و با اجرای‌ آتش‌ بر روی‌ قرارگاه‌های‌ سپاه‌ یکم‌ و لشکر هشتم‌ این‌ مراکز نظامی‌ خسارات‌ فراوانی‌ دیدند و پیامد آن‌ نیز پادگان‌ «دارامان» ارتش‌ عراق‌ بکلی‌ ویران‌ شد. از مهمترین‌ دستاوردهای‌ این‌ عملیات‌ نفوذی‌ و انهدامی، انهدام‌ مقر سازمان‌ امنیت‌ عراق‌ و عناصر ضد انقلاب‌ سازمان‌ منافقین‌ خلق‌ ایران‌ را می‌توان‌ نام‌ برد. همچنین‌ دو پایگاه‌ دشمن‌ بر بلندی‌های‌ «دوملان» به‌ همراه‌ تأسیسات‌ نفتی‌ «باباگرگر» در شمال‌ غربی‌ شهر کرکوک، ایستگاه‌ راه‌آهن‌ «کوره» در جنوب‌ غربی‌ کرکوک، مرکز ذخیره‌ و پمپاژ نفت‌ «کیوان» و یک‌ فروند چرخبال‌ دشمن‌ منهدم، صدها تن‌ از نیروهای‌ رزمی‌ و حفاظتی‌ آنان‌ کشته‌ و زخمی‌ و ده‌ها تن‌ نیز به‌ اسارت‌ نیروهای‌ خودی‌ درآمدند.
توضیحات : از مدتها قبل سپاه با ایجاد پایگاه هایی در شمال عراق ، با گروههای ضد بعثی کردستان عراق همکاری می کرد . پیش از این عملیات های مشترکی انجام شده بود اما عملیات فتح 1 را می توان مهمترین همکاری دو طرف دانست . در این عملیات نیروهای ایرانی و کرد با طی مسیر 150 کیلومتری در عمق خاک عراق ، با بستن جاده های منتهی به شهر
*************************************
در بهار سال 1365 شورای عالی دفاع، همکاری سپاه با کردهای معارض عراقی را تصویب کرد و از آن پس هم کاری قرارگاه رمضان با آن ها تقویت شد. عملیات فتح 1 بزرگترین بستر همکاری قرارگاه رمضان و اتحادیه میهنی کردستان عراق – تا آن روز – بود. در این عملیات که سپاه آن را طراحی و اجرا کرد، دو یگان تکاور سپاه به عمق 150 کیلومتری در شمال و جنوب کرکوک نفوذ کردند و درحالیکه ازتمهیدات اتحادیه میهنی کردستان عراق برخوردار بودند، این خسارت ها را به دشمن وارد آوردند.
- انهدام تاسیسات پالایشگاه کرکوک
- انهدام واحد بهره برداری شماره 1
- انهدام نیروگاه حرارتی برق کرکوک
- انهدام سه پایگاه موشکی زمین به هوا
- انهدام تاسیسات تفکیک نفت و گاز جمبور و جبل پور و شوارو
- انهدام مرکز استراق سمع و جاسوسی الکترونیکی و پارازیت عراق در منطقه سقزلی
- اجرای آتش روی قرارگاه های سپاه یکم و لشکر هشتم
- انهدام پادگان دارامان
- انهدام مقر سازمان امنیت عراق و مقر عناصر سازمان منافقین

خلاصه گزارش عملیات :

نام‌ عملیات: فتح‌ 1 (نفوذی‌ - انهدامی)
زمان‌ اجرا: 19/7/1365
مدت‌ اجرا: 2 روز
تلفات‌ دشمن‌ (کشته، زخمی‌ و اسیر): صدها تن‌
رمز عملیات: یا زینب(سلام‌ الله‌ علیها)
مکان‌ اجرا: منطقه‌ کرکوک‌ عراق‌ - در عمق‌150 کیلومتری‌ جبهه‌ شمالی‌ دشمن‌
ارگان‌های‌ عمل‌کننده: نیروی‌ زمینی‌ سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامی‌ با همکاری‌ معارضان‌ کرد عراق‌
اهداف‌ عملیات: دسترسی‌ و ضربه‌ به‌ مراکز اقتصادی‌ و نظامی‌ دشمن‌ و انهدام‌ آن،وارد کردن خسارت در عمق و ممانعت از تمرکز قوای عراق در جبهه ها
جبهه : شمال غرب موقعیت : کرکوک
نوع تک : نامنظم
فرماندهی : سپاه
استعداد نیروهای درگیر :
ایران : 2 گردان نیروی ویژه ، 1 گردان ادوات و 2 گردان از نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق
عراق : نامشخص
تلفات انسانی عراق : 600 نفر

نقشه عملیات